تفریغ بودجه  

در وب گاه دیوان محاسبات کشور، تعاریف زیر برای تفریغ آمده است:
تفریغ بودجه، نتیجه نهایی نظارت بعد از خرج است.
تفریغ بودجه، یک نوع حسابرسی کلی عملیات مالی دولت است.
تفریغ بودجه، نشانگر، درجه تطبیق یا عدم تطابق عملیات انجام شده توسط دولت بر مبنای محاسبات پیش بینی شده است.
تفریغ بودجه، نظارت قوه مقننه نسبت به دخل و خرج کشور است.
تفریغ بودجه، بررسی سرنوشت هر ریال درآمد کشور در مجرایی است که برای خرج آن پیش بینی شده است.

در نهایت می­توان تفریغ بودجه را به صورت " عملیاتی " اینگونه تعریف کرد:
تفریغ بودجه به فرآیند تسویه بودجه از طریق تطبیق اطلاعات صورتحساب عملکرد تهیه شده توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی با اطلاعات تهیه شده توسط دیوان محاسبات کشور و تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آن اطلاق می­گردد.
بنابراین تعریف گزارش تفریغ بودجه به صورت عملیاتی عبارت است از:
گزارش یافته­ های ناشی از فرآیند تسویه بودجه و نظرات دیوان محاسبات کشور در خصوص اجرای بودجه.

 اهداف تفریغ بودجه

۱- کنترل دقیق اعتبارات اعطائی به دستگاههای اجرائی نسبت به هزینه های انجام شده

۲- دریافت مفاصا حساب از مجلس توسط دولت برای سال بودجه مورد عمل

۳- استفاده در برنامه ریزی های آینده

۴- شناخت کامل نسبت به دستگاه بودجه ای و مدیریت دستگاهها و در صورت لزوم جابه جایی عمده و اساسی در اعتبارات امور، فصل و برنامه

۵- شناخت کارآیی دستگاه ها در رابطه با عملیات اجرائی و مقایسه آن با اعتبارات مصرف شده

۶- انطباق و مقایسه هزینه ها و درآمدها با سیاست ها و اهداف پیش بینی شده در کشور

۷- شناخت کامل مدیریت ها در دستگاههای اجرایی، کمبودها و یافتن لزوم جابجائی و چگونگی ارائه خدمات توسط دستگاه ها و شناسائی نقاط ضعف و قدرت مجریان امور

۸- شناختن تداخل وظایف دستگاههایی که کارهای مشابهی را انجام می دهند و انعکاس آن به مراجع ذیربط جهت تصمیم گیری

۹- تحویل کار به افراد متخصص و کاردان

۱۰- مجلس شورای اسلامی با ملاحظه گزارش تفریغ بودجه توسط دیوان محاسبات، باید مطمئن شود که وجوهی را که طبق قانون بودجه در اختیار دستگاههای دولتی قرار می دهد، به نحو مطلوب مصرف شده است.

● ساختار گزارش تفریغ بودجه

گزارش تفریغ بودجه کل کشور، در چندین جلد تهیه می شود و شامل قسمت های زیر است:

۱- گزارش تفریغ تبصره های قانون بودجه کل کشور

۲- گزارش تفریغ قسمت های مختلف قانون بودجه

۳- گزارش تفریغ بودجه دستگاهی به تفکیک سازمان های اصلی و دستگاههای تابعه و وزارتخانه ها

در گزارش تفریغ بودجه دستگاهی، عملکرد دستگاههای اجرایی استفاده کننده از بودجه کل کشور به تفکیک مورد مداقه قرارمی گیرد، و ضمن تبیین میزان توفیق دستگاههای مزبور در دستیابی به اهداف بودجه ای (در قالب آمار، اطلاعات، جداول و نمودارها)، گزارش های حسابرسی مرتبط با هر دستگاه که در آن موارد واخواهی و با اظهارنظر و پیشنهاد با اهمیتی وجود داشته باشد، به عنوان معیار سنجش عملکرد آورده شده است.

مباحث مندرج در گزارش تفریغ هر دستگاه از بخشهای زیر تشکیل شده است:

الف- مقدمه، اهداف و وظایف سازمان اصلی

ب- گزارش تفریغ تبصره های خاص سازمان اصلی

منظور از تبصره های خاص، تبصره هایی است که در آن عنوان دستگاه اصلی و یا دستگاههای زیر مجموعه ذکر شده باشد.

پ- گزارش تفریغ دریافت ها و گزارشهای حسابرسی موجود، شامل اطلاعات تفریغ دریافت ها و گزارش های حسابرسی است.

ت- گزارش تفریغ اعتبارات و گزارشات حسابرسی موجود، شامل اطلاعات تفریغ اعتبارات و گزارش های حسابرسی است.

ث- گزارش تفریغ اقلام سنواتی و گزارشات حسابرسی موجود، شامل اطلاعات تفریغ اقلام سنواتی و گزارش های حسابرسی.

ج- گزارش تفریغ بودجه شرکت ها و گزارشات حسابرسی، شامل اطلاعات، تفریغ بودجه شرکتها در قالب جداول خلاصه وضعیت بودجه و منافع و مصارف و گزارش های حسابرسی.

ج- سایر موارد در قالب تحلیل های آماری، نمودارها و...

● گزارش تفریغ بودجه استانی

از سال ۱۳۷۸ و به منظور ارائه تفصیلی تر اطلاعات تفریغ بودجه، گزارش تفریغ بودجه به صورت استانی نیز در دستور کار دیوان محاسبات کشور قرارگرفت و برای اولین بار در همان سال گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۷۶ به صورت استانی تهیه شد و در سالهای بعد نیز این روند به طور پیوسته ادامه یافت.

منابع:
پارسی ویکی
آفتاب

سایر خدمات تیم

 

در صورت علاقه مندی به یادگیری کامل مبحث مدیریت بودجه، جهت پیش ثبت نام و یا  شرکت در دوره ها کلیک کنید.

جهت پیش ثبت نام  کلیک کنید...

در صورتی که به مشاوره پیرامون موضوع فوق علاقه دارید کلیک کنید...

اطلاعات بیشتر کلیک کنید...