تبلیغ 1 اتیه

 در این اینجا، تاثیر مدیریت سود بر چهار ویژگی سود، شامل کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیش‏بینی و هموار بودن، بررسی می‏شود. به طور خاص، فرضیه فرصت‏طلبانه بودن مدیریت سود آزمون می‏شود که بر اساس آن، مدیریت سود، کیفیت سود شرکت‏ها را کاهش می‏دهد.

 

به منظور آزمون فرضیه‌ها، مقادیر چهار ویژگی سود و اقلام تعهدی اختیاری (به‌عنوان نماینده مدیریت سود)، برای 303 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی 1387-1381 اندازه‌گیری شده است. شرکت‏های نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری حذفی انتخاب‌شده‌اند و در برآورد مدل‌های رگرسیونی چند متغیره، از داده‏های ترکیبی استفاده‌شده ‏است.

 

نتایج به‌دست‌آمده نشان می‏دهد که با افزایش میزان اقلام تعهدی اختیاری، از مقادیر مطلوب ویژگی‌های سود کاسته می‏شود. در این میان، کیفیت اقلام تعهدی بیش از سایر ویژگی‌ها، تحت تأثیر مدیریت سود قرار می‏گیرد. همچنین، افزایش در مقادیر اقلام تعهدی اختیاری با کاهش در امتیاز کیفیت سود شرکت‏ها در ارتباط است. این نتایج از نظریه فرصت‏ طلبانه بودن مدیریت سود حمایت کرده، نشان می‏دهد که مدیریت سود بر محتوای اطلاعاتی حسابداری خدشه وارد می‏کند.

 

 

هدف گزارشگری مالی، فراهم آوردن اطلاعاتی است که سرمایه‌گذاران، بستانکاران و سایر استفاده‌کنندگان را در اتخاذ تصمیمات اقتصادی یاری رساند. بر اساس مبانی نظری گزارشگری مالی ایران، اطلاعات ارائه‌شده توسط سیستم حسابداری، تنها هنگامی می‏تواند در فرایند تصمیم‌گیری‌های اقتصادی استفاده‏کنندگان مفید واقع‌شده، مورداستفاده قرارگیری که از حداقل استانداردهای لازم برخوردار باشد. این استانداردهای دستوری، "ویژگی‌های کیفی" اطلاعات حسابداری نامیده شده، می‏توانند بر میزان سودمندی اطلاعات بیفزایند.

 

اصول‏ پذیرفته‌شده و مبنای تعهدی حسابداری به مدیران اجازه می‏دهد که در گزارشگری مالی به‌منظور انتقال اطلاعات، تشخیص و قضاوت خود را اعمال کنند. اعمال قضاوت توسط مدیران و اختیارات آنان در فرایند گزارشگری مالی، به "مدیریت سود" شهرت یافته است. سال‏هاست که تحقیقات حسابداری به مدیریت سود و پیامدهای آن توجه ویژه‏ای داشته‏ است. باوجوداین، همواره این سوال مطرح‌شده ‏است که آیا مدیریت سود موجب بهبود خصوصیات کیفی اطلاعات حسابداری می‏شود و یا از محتوای اطلاعاتی آن می‏کاهد؟ ادبیات تحقیق مدیریت سود، به قضاوت در مورد تأثیر مطلوب یا نامطلوب مدیریت سود بر سودمندی اطلاعات حسابداری کمک چندانی نمی‏کند و پاسخ صریحی به این پرسش ارائه نمی‏دهد. درواقع، شواهد ارائه‌شده تا حدود زیادی متناقض و غیرقطعی است. یکی از دلایل اصلی آن، بی‌توجهی به ابعاد مختلف کیفیت اطلاعات حسابداری است. ارائه شواهدی مستدل مبنی بر وجود رابطه نظامند بین مدیریت سود و کیفیت سود، ازجمله اهداف اساسی این مقاله است.

 

در این پژوهش، رابطه بین تصمیمات گزارشگری مدیریت که از طریق میزان اقلام تعهدی اختیاری سود (به نمایندگی از به مدیریت سود) اندازه‏گیری می‏شود و کیفیت اطلاعات حسابداری، بررسی می‏شود. در تحقیق حاضر، تمرکز بر آن دسته عوامل تعیین‌کننده‏ کیفیت اطلاعات حسابداری است که مستقیماً و در کوتاه‏مدت به‌وسیله مدیریت واحد تجاری تعیین و دیکته می‏شود. هدف این پژوهش، تعیین تأثیر اقلام تعهدی اختیاری، به‌عنوان یکی از پذیرفته‏شده‏ترین شاخص‏های دخالت مدیریت در فرایند گزارشگری، بر چهار بعد متفاوت کیفیت سود است. علاوه بر آن، تأثیر مدیریت سود بر امتیاز کیفیت سود که با توجه به این چهار ویژگی محاسبه می‏شود نیز آزمون می‏شود. برای محاسبه امتیاز کیفیت سود، از هزینه سرمایه به‌عنوان شاخص اهمیت ویژگی‏های سود از دید سرمایه‏گذاران استفاده‌شده است. به‌عبارت‌دیگر، اهمیت هر یک از ابعاد کیفیت سود در تخصیص منابع از سوی سرمایه‏گذاران، از طریق رابطه هر ویژگی با هزینه سرمایه سنجیده شده است.

 

 

تحقیق حاضر بر این فرض استوار است که کیفیت اطلاعات حسابداری، از یک‌سو بر اساس تصمیمات گزارشگری مدیریت و از سوی دیگر، بر اساس ویژگی‏های محیط عملیاتی و تجاری بنگاه اقتصادی تعیین می‏شود. هرچند خصوصیات عملیاتی و محیط تجاری بنگاه نیز تحت تأثیر تصمیمات اجرایی مدیریت قرار دارند، بااین‌حال، مدیران در کوتاه‏مدت توانایی تغییرات بنیادین در این خصوصیات را نداشته، درنتیجه خصوصیات عملیاتی و محیط تجاری شرکت تا حدود زیادی مستقل از تصمیمات مدیران شکل می­گیرند.

 

در ادبیات مالی، این فرض وجود دارد که بین تصمیمات گزارشگری مدیریت و خصوصیات اطلاعات شرکت رابطه وجود دارد و فرض می‏کند که سود، نخستین منبع اطلاعات خاص شرکت است. برای مثال، تحقیقات پیشین نشان داده است که سرمایه‌گذاران به سود، بیش از هر معیار دیگری به‌عنوان معیار سنجش عملکرد، تکیه می‏کنند. علاوه بر آن، مدیران نیز سود را به‌عنوان یک معیار کلیدی در نظر می‏گیرند، زیرا سرمایه‌گذاران و تحلیلگران در ارزیابی‌های خود از آن استفاده می‏کنند.

 

تحقیقات انجام‌شده نشان داده است که ازنظر سرمایه‌گذاران، چهار نماینده کیفیت سود دارای اهمیت است و با مطلوب‌تر شدن آن‌ها، ریسک اطلاعاتی کاهش‌یافته، در بازار سرمایه مزیت‌های مشخصی را برای شرکت فراهم می‏آورند. این مزایا با استفاده از معیار "هزینه حقوق صاحبان سهام" اندازه‏گیری می‏شوند. با در نظر گرفتن سود به‌عنوان منبع اصلی اطلاعات خاص شرکت و با توجه به اینکه تصمیمات گزارشگری مدیریت، منبع اصلی اطلاعات خاص شرکت را تحت تأثیر قرار می‏دهد، انتظار می‏رود مدیریت سود بر مقادیر مطلوب ویژگی‌های کیفی سود تأثیرگذار باشد.

 

مدیریت سود

ادبیات تحقیق مدیریت سود فاقد تعریفی پذیرفته‌شده از مدیریت سود است. آرتور لویت، رئیس پیشین کمیسیون بورس و اوراق بهادار امریکا، مدیریت سود را این‌گونه تعریف می‏کند: "مدیریت سود عملی است که موجب می‏شود، سود گزارش‌شده بیشتر منعکس‌کننده خواسته­های مدیریت باشد تا عملکرد مالی بنیادی شرکت". اسکیپر (1989) مدیریت سود را به عنوان مداخله هدفمند در فرایند گزارشگری مالی با قصد تحصیل برخی منافع شخصی، تعریف می‏کند.

 

این دو تعریف بر جنبه فرصت‏ طلبانه مدیریت تمرکز دارند؛ یعنی، مدیریت باانگیزه‌های سودجویانه اقدام به مدیریت سود می‏کند و به طور ضمنی بیان می‏کنند که مدیریت سود موجب کاهش محتوای اطلاعاتی اعداد حسابداری خواهد شد. از سوی دیگر، برخی محققان نگاهی آگاهی‏دهنده به مدیریت سود دارند و آن را به عنوان دست‌کاری اعداد سود توسط مدیران تعریف می‏کنند که به واسطه آن اطلاعات خصوصی و محرمانه مدیریت در مورد عملکرد آتی شرکت به سرمایه‏گذاران منتقل می‏شود. با پذیرش این تعریف، باید انتظار داشت مدیریت سود نه تنها موجب کاهش محتوای اطلاعاتی سود نخواهد شد، بلکه این عمل، سرمایه‌گذاران را در تفسیر بهتر ارقام گزارش‌شده یاری می‏رساند. به‌هرحال، فرصت­ طلبانه بودن مدیریت سود در ادبیات تحقیق از مقبولیت بیشتری برخوردار است.

 

برای چندین دهه، مدیریت سود موضوعی اصلی بسیاری مقالات حسابداری بوده‏ است. در این رابطه، در دهه‏های 1970 و 1980 بیشتر پژوهشگران بر تعیین انتخاب‏های حسابداری تمرکز داشتند. شواهد با این فرضیه که مدیران به دلیل انگیزه‏های اقتصادی عمداً قواعد حسابداری را به‌منظور تغییر سود انتخاب می‏کردند، مطابقت داشت. بااین‌حال، به دلیل وجود اصل ثبات رویه و اعمال فشار از سوی حسابرسان برای رعایت این اصل، شرکت‏ها به‌صورت مستمر نمی‏توانند قواعد حسابداری را تغییر دهند، زیرا این اصل موجب می‏شود که انتخاب رویه حسابداری، روشی پرهزینه برای دست‌کاری سود شود. ازاین‌رو، از اواسط دهه 1980 مطالعات مدیریت سود، بر استفاده مدیران از اقلام تعهدی برای تأثیر بر سود گزارش‏شده، تمرکز یافت. مبنای حسابداری تعهدی در مقایسه با مبنای نقدی، انعطاف‏پذیری بالاتری را برای مدیران جهت تغییر اعداد حسابداری فراهم می­آورد. استفاده از اقلام تعهدی در مقایسه با تغییر رویه­های حسابداری، برای مدیریت سود، ساده‌تر بوده، کشف سود مدیریت‌شده را نیز دشوارتر می‏کند.

 

ویژگی‌های سود

چهار بعد کیفیت سود، ویژگی‏هایی از سود است که در ارزیابی مطلوبیت رویه­های حسابداری استفاده می‏شوند. چهار ویژگی سود عبارت‌اند از: کیفیت اقلام تعهدی، پایداری سود، قابلیت پیش­بینی سود و هموار بودن سود. در اندازه‏گیری این ویژگی‏ها، وجه نقد و سود به‌عنوان ساختار مرجع در نظر گرفته می­شوند و درنتیجه، تنها با استفاده از اطلاعات حسابداری اندازه‏گیری می­شوند. هر یک از این ویژگی‏ها بعد متفاوتی از کیفیت اطلاعات حسابداری را بیان می‏کنند.

 

کیفیت اقلام تعهدی: در سال­های اخیر، اقلام تعهدی حسابداری به‌عنوان یکی از مهمترین معیارهای کیفیت سود معرفی‌شده است. بسیاری از روش­های ارزیابی کیفیت سود بر این نکته تمرکز دارندکه سودی مطلوب‌تر است که به وجه نقد نزدیک‌تر باشد. هرچه زمان بین شناسایی درآمد و دریافت وجه نقد آن فاصله بیشتری وجود داشته باشد، سود از کیفیت پایین­تری برخوردار است.

 

پیش‌بینی­ پذیری: این ویژگی به‌عنوان توانایی سود در پیش‏بینی خود تعریف می­شود.  قابلیت پیش‏بینی یکی از عناصر مربوط بودن است و بنابراین، از دید استاندارد گذاران ویژگی مطلوبی است. همچنین، این ویژگی از دید تحلیلگران بااهمیت بوده، جزو ضروری ارزش­گذاری است. این بعد از کیفیت سود بر ویژگی‏ های سری­ های زمانی سود تمرکز دارد و بیان می‏کند که سود سال آتی بر اساس تغییرات در سود سال جاری قابل پیش­بینی است.

 

پایداری: این ویژگی بیانگر ثبات و دوام سود است. از دیدگاه سرمایه‌گذاران، سودهای بادوام و باثبات به دلیل استمرار آن‌ها مطلوب هستند. صرف­نظر از میــزان و جهت تغییرات سود، پایـــداری بیانگر آن است که تغییرات ســـود دوره جـــاری تا چـــه حــدی در سری‌های زمانی ســود باثبات است. ارقــام سود بـا پایـداری بالا از منظر سرمایــه‌گذاران به‌عنوان ســود بــادوام در نظر گرفته می‌شود، تـا جایـی کـه ایـن‌گونــه سودها به‌عنوان مبنایـی بـرای اعمـال یک روش میـان‌بـر بـرای ارزش‌گـذاری (نظیر ضریب قیمت به سود) استفاده  می‌شوند.

 

هموار بودن: این ویژگی به معنی نبود نوسان­های موقت در سود است؛ به‌گونه‌ای که سود هموار رابطه نزدیک‌تری با جریان­ های نقدی واقعی دارد. بنابراین، در اندازه‏گیری هموار بودن از وجه نقد به عنوان ساختار مرجع استفاده می‏شود. این نوع از هموار بودن سود، متفاوت با سودی است که توسط رویه­ های حسابداری مورد انتخاب مدیریت، هموار می‏شود. معمولاً، سرمایه ‏گذاران خواستار سودی با حداقل نوسان­های هستند. به صورتی که اندازه نوسان در سود را مستقیما به عنوان معیاری از ریسک شرکت استفاده می­کنند.

 

 

منبع:

پژوهش های حسابداری مالی

 

در صورت علاقه مندی به یادگیری کامل مبحث مدیریت و کیفیت سود، جهت پیش ثبت نام و یا  شرکت در دوره ها کلیک کنید.

جهت پیش ثبت نام  کلیک کنید...

در صورتی که به مشاوره پیرامون موضوع فوق علاقه دارید کلیک کنید...

اطلاعات بیشتر کلیک کنید...

 

 
 
 
 
 

 

ثبت نام و عضویت میز کار

لینک های مفید

 

 

 

|  
  |
مهدیه محمدی |   1397/11/12 19:42:33   |
0     0
برای کشف و اندازه گیری مدیریت سود تاکنون تحقیقات زیادی انجام شده و در این رابطه مدل های مختلفی نیز توسط محققین گوناگون ارائه گردید که به طور کلی به دو دسته طبقه بندی می شوند :

1- مدل های اقلام تعهدی اختیاری( مبتنی بر مدل جونز)

2- مدل های اقلام درآمدی اختیاری ( اخیراً مورد توجه پژوهشگران مالی قرار گرفته است).

(به دلیل آزادی عمل حسابداران در بکارگیری روش های مختلف حسابداری برای شناسایی ثبت هزینه ها و درآمدها از واژه "اختیاری" در این مدل ها استفاده شده است ) .

مدل های اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود از دهه آخر قرن بیستم شناسایی و مورد توجه قرار
گرفته اند و همگی مبتنی بر هزینه ها می باشند .
مدل های درآمدی اختیاری مبتنی بر درآمدها است که در دهه اخیر بیشتر مورد توجه محققین مالی قرار گرفته و تحقیقات اندکی در باره آنها صورت گرفته است.

مدل اقلام تعهدی اختیاری شامل مدل جونز - مدل تعدیل شده جونز - مدل ترکیبی _رقابتی –
مدل جریان نقد - مدل جریان نقد توسعه یافته - مدل انتظاری
ومدل اقلام درآمدی اختیاری شامل مدل تغییر در حسابهای دریافتنی ناخالص - مدل تغییر در درآمد انتقالی به دوره آتی - مدل درآمدی مشروط .

1
 پاسخ 
دیدگاه کاربران
دیدگاه کاربران

 

 

هدیه مالی تیم متفکران نوین مالی در شبکه اجتماعی