با ساختار شکست کار (WBS) آشنا شویم  

ساختار شکست کار (WBS) چیست ؟
 

۱ - ساختار فیزیکی اقلام قابل تحویل (PCWBS):
ساختار فیزیکی تقسیم کار پروژه (PCWBS), تجزیه سلسله مراتبی و سطح به سطح یک پروژه به اقلام قابل تحویل (Deliverables) است و اقلام قابل تحویل, خروجی هایی هستند که در انتهای پروژه تحویل می‌گردند که می‌توانند محصولات, تجهیزات, ماشین‌آلات، تسهیلات، سخت‌افزار, نرم‌افزار, دستورالعمل ها و مدارک یا مجموعه‌ای از آنها باشند. عناصر PCWBS همیشه با اسم تعریف می‌شوند نه با فعل.

هدف از تهیه این ساختار عبارتست از :
۱- شکستن محدوده کار به اجزاء کوچکتر و قابل‌مدیریت که این اجزاء قابل پیش‌بینی, برنامه‌ریزی. قابل‌ تخصیص به فرد یا افراد مسئول و یا دپارتمان، جهت تشکیل می‌باشند.
۲- ایجاد همزبانی بین صاحبان، پیمانکاران, مشاورین و دست‌اندرکاران پروژه .
۳- به حداقل رساندن احتمال نادیده گرفته شدن بخشی از پروژه .
۴- احراز اطمینان از بررسی تمامی اقلامی که بدون تکرار شدن در انتهای پروژه می‌بایست تحویل گردند .

مهمترین رشهای تقسیم و تفکیک اقلام پروژه عبارتند از :

۱- بر اساس واحدهای فیزیکی: یعنی اقلام هر سطح بر اساس مشخصات فیزیکی آن تقسیم‌بندی می‌شوند.
۲- بر اساس تقسیمات جغرافیایی: در صورتیکه پروژه به مکانهایی که در آنها انجام می‌شود بستگی داشته باشد, تقسیم اقلام پروژه بر اساس مکان های جغرافیایی انجام خواهد شد .
۳- بر اساس سلسله مراتب زمانی: در این روش توالی انجام هر فاز پس از دیگری مدنظر قرار می‌گیرد و اقلام قابل تحویل هر فاز پیش‌نیاز انجام فازهای بعدی می‌باشند .
۴- بر اساس ساختار سازمانی: در این روش ساختار پروژه و ساختار سازمانی بر یکدیگر منطبق می‌شوند. به عبارتی اقلام پروژه به واحدهای سازمانی مسئول هر یک شکسته می‌شود. در این روش نام واحدها و سازمان های سهیم در اجرای پروژه در سطح دوم نمودار PCWBS قرار می‌گیرد .
 

قابلیت ها و مشخصات PCWBS عبارتند از :
۱- جمع‌پذیری .
۲- بررسی از بالا به پایین تا محصولی از قلم نیفتد .
۳- هدایت طبیعی برنامه‌ریزی از اقلام به فعالیت ها .
۴- ایجاد زمینه نظارت بر پروژه .
۵- تاکید داشتن بر چیزها (Things) نه فعالیت ها (Activities) .

-2 ساختار عملیاتی تقسیم کار پروژه ( FWBS or Functional WBS)

ساختار عملیاتی شکست کار، تجزیه سلسله مراتبی و سطح به سطح عملیات یک پروژه است؛ منظور از عملیات, تلاش و انرژیی است که جهت بدست آوردن اقلام قابل تحویل پروژه موردنیاز خواهد بود؛ این تلاش و انرژی در قالب تخصص ها و رده‌های تخصصی مختلف نمایان و مستند می‌شود. پروژه بایستی به چند مرحله کاملا متمایز دسته‌بندی گردد و چون کلیه فعالیت های خروجی در هر مرحله, ورودی برای مرحله بعدی می‌باشد بایستی کلیه تغییرات در هر مرحله تحت کنترل درآیند .

منبع:

پایگاه جامع مهندسی صنایع ایران